Er wordt aangenomen dat zowel ijzer als vitamine C een rol spelen bij de opname van nikkel in het lichaam. Dat is interessant voor degenen die allergisch zijn voor nikkel. Vooral degenen die intolerant zijn voor nikkel in voeding. Kun je nikkelopname blokkeren door middel van voeding?
Voor een beter begrip van nikkel, ijzer en vitamine C heb ik een afspraak met dhr Gianluca Tognon over dit onderwerp. Hij is een bioloog, gespecialiseerd in voedingswetenschappen, professor aan de Universiteit van Skövde in Zweden. Hij publiceerde vijf boeken over voeding en is co-auteur van talrijke wetenschappelijke publicaties in internationale tijdschriften.
Relatie met nikkelopname
Voeding is de voornaamste bron van blootstelling aan nikkel. Het wordt opgenomen in ons lichaam via het spijsverteringskanaal [1]. Er wordt aangenomen dat ijzer en vitamine C invloed hebben op de opname van nikkel in het lichaam: een ijzertekort verhoogt de opname van nikkel [2], terwijl een goed ijzergehalte de nikkelopname vermindert [3]. Vitamine C vermindert de nikkelopname [4]. Tijd voor wat verduidelijking.
Tognon zegt hierover dat “het bewijs dat de opname van nikkel gerelateerd is aan ijzer dan wel aan vitamine C niet erg sterk is”. Hij legt verder uit dat er weinig onderzoek op mensen is gedaan wat de relatie tussen nikkel, ijzer en vitamine C betreft. Onderzoek lijkt erop te wijzen dat een laag ijzergehalte de opname van nikkel verhoogt. Tevens heeft de inname van vitamine C een groot effect op de opname van nikkel, die deze vermindert. Maar deze onderzoeken zijn gedateerd (ze stammen uit de jaren ’80 en ’90) en zijn kleinschalig. Er is nog “meer onderzoek nodig op dit gebied, voor een beter inzicht van nikkelopname en toxiciteit”.
Opname van nikkel
Maar er zijn nóg meer factoren die van invloed zijn op de opname van nikkel in het lichaam. Tognon heeft recent onderzoek hiernaar gepubliceerd [5]. De opname van nikkel is afhankelijk van waar het chemisch aan verbonden is. Wanneer nikkel aan bepaalde voedselbestanddelen is verbonden, bijvoorbeeld aan vezels en fytaten, wordt de nikkel minder goed opgenomen door het lichaam. Maar er zijn ook voedselbestanddelen die de nikkelopname vergemakkelijken, zoals zetmeel. Zo wordt nikkel in aardappel, peulvruchten en granen juist makkelijker opgenomen, omdat nikkel chemisch is verbonden aan het zetmeel in deze producten. En aangezien peulvruchten en volle granen rijk zijn aan nikkel, is dit van belang voor degenen met een nikkelvoedselallergie.
Verder suggereren onderzoeken naar nikkel in het menselijk lichaam dat de opname van nikkel verschilt in vergelijking tussen allergische en niet-allergische individuen. Bij allergische personen verloopt de opname van nikkel anders dan bij niet-allergische personen. Bij allergische personen zou het verwijderen van nikkel uit het lichaam minder efficiënt kunnen verlopen [1][6].
Nikkelopname verminderen door voeding
Uit verschillende hoeken zijn berichten dat ijzer en vitamine C van invloed zijn op de opname van nikkel in ons lichaam. Helaas is er op dit moment nog te weinig onderzoek beschikbaar om er algemene conclusies uit te trekken. Volgens Tognon is “nikkelallergie vooralsnog een verwaarloosd gezondheidsthema”. Hopelijk komt daar in de toekomst verandering in. Tot die tijd moeten we het doen met de informatie die er nu beschikbaar is.
Op dit moment lijkt de enige manier om blootstelling aan nikkel te verlagen het verminderen van consumptie van nikkelrijke voeding te zijn. Vooral het vermijden van volle granen en peulvruchten kan hierbij helpen.
Een goed ijzergehalte en een goed vitamine C-gehalte is van belang voor eenieder. Voor degenen met een systemische nikkelallergie, is het een goed idee om te letten op een goede inname van ijzer en vitamine C, omdat dit de opname van nikkel kan beïnvloeden, dit in combinatie met het beperken van inname van nikkel via voeding. Eet vers en gevarieerd, om via voeding zoveel mogelijk vitaminen en mineralen binnen te krijgen.
Ga naar artikel: voeding die rijk is aan ijzer en vitamine C
Lees hier het hele artikel van G. Tognon: Nickel absorption with food: can you reduce it?
Dit artikel is geschreven als algemene informatievoorziening. Het is op geen enkele manier bedoelt als medisch advies voor individuen. Raadpleeg altijd een arts, allergoloog of voedingsdeskundige die op de hoogte is van jouw individuele omstandigheden, in geval van een eventueel tekort aan vitaminen en mineralen, voedingssupplementen en diëten.
[1] Nielsen GD, Søderberg U, Jørgensen PJ, Templeton DM, Rasmussen SN, Andersen KE, Grandjean P. Absorption and retention of nickel from drinking water in relation to food intake and nickel sensitivity. Toxicol Appl Pharmacol. 1999 Jan;154(1):67-75.
[2] Tallkvist J, Bowlus CL, Lonnerdal B. Effect of iron treatment on nickel absorption and gene expression of the divalent metal transporter (DMT1) by human intestinal Caco-2 cells. Pharmacol Toxicol.2003:92:121-4.
[3] Roy CN, Enns CA. Iron homeostasis: New tales from the crypt. Blood. 2000; 96: 4020-7.
[4] Patriarch M, Lyon TD, Fell GS. Nickel metabolism in humans investigated with an oral stable isotope. Am J Clin Nutr. 1997; 66:616-21.
[5] Tognon G. Nickel absorption with food: can you reduce it? 2021. http://www.gianlucatognon.com
[6] Grandjean P. IARC Scientific Publications Hum. Expo. To Nickel 1984; 53: 469-485.
You must be logged in to post a comment.